Gaz ziemny to dziś najbardziej popularne źródło zasilania kotłów grzewczych w mieszkaniach i domach jedno i wielorodzinnych. Dlaczego? Ponieważ ogrzewanie kotłem gazowym jest najbardziej komfortowe w użytkowaniu przy stosunkowo niskich kosztach inwestycyjnych i eksploatacyjnych.
Obecnie w nowych domach koszta eksploatacyjne kształtują się na podobnym poziomie co ogrzewanie węglem, które w zestawieniu wypada tylko gorzej od ogrzewania drewnem i pompami ciepła. Stwierdzenie to opieram głównie na opiniach i rozmowach z klientami, którzy posiadają 2 źródła ciepła (gazowe i węglowe) oraz którzy dokonali modernizacji kotłowni węglowej na gazową. Natomiast przy kosztach inwestycyjnych kotłownia z kotłem gazowym bardzo często jest znacznie tańsza niż przy kotle węglowym. Wiąże się to z porównywalną ceną urządzeń (szeroki zakres od kilku do kilkunastu tys. zł) natomiast większymi kosztami materiałów instalacyjnych i robocizna przy kotle węglowym.
Żeby uzyskać wymienione korzyści trzeba spełnić kilka istotnych warunków. Głównym z nich jest wybór odpowiedniego kotła gazowego i na tym chciałbym się skupić. Na co trzeba zwrócić uwagę, żeby koszta za ogrzewanie nas „nie zjadły”.
1. Sprawność kotła – najprościej jest to wielkość mówiąca o wykorzystaniu energii paliwa w procesie spalania pomniejszone o straty – czyli im większa sprawność, tym mniej paliwa zużywa kocioł. Największą sprawnością wśród pieców gazowych odznaczają się kotły kondensacyjne, które mają ok 20% większą sprawność od tradycyjnych urządzeń. Bardzo ważne jest, żeby kocioł podczas pracy utrzymywał stale maksymalną sprawność. Max. sprawność podawana jest przez producentów dla optymalnych warunków pracy kotła. Jednak w zależności od obciążenia, jakości gazu, długości czasu użytkowania jego sprawność jest inna i może znacznie różnić się od sprawności maksymalnej. Dodatkowo może okazać się, że zaledwie po krótkim okresie użytkowania sprawność urządzenia będzie już o kilka procent mniejsza niż początkowo. Dlatego na sprawność kotła przekładają się takie elementy urządzenia, jak konstrukcja komory spalania, materiał wykonania i automatyka
2. Komora spalania – komora spalania to nic innego jak palnik i oddawane z niego ciepło do wymiennika. Dlatego palnik i wymiennik muszą być odpowiednio dopasowane do siebie. Tylko odpowiednia konstrukcja tych elementów i zastosowany materiał pozwoli na jak największe oddawanie i przekazywanie ciepła przez cały kilkunastoletni okres żywotności urządzenia.
Wymiennik – powinien zapewniać równomierny przepływ w każdym miejscu wymiennika i brak lokalnych przegrzewów, co można uzyskać poprzez szerokie kanały wodne. Aby wymiennik był jak najtrwalszy i niewrażliwy na odkładanie kamienia kotłowego, czyli mógł pewnie i niezawodnie przekazywać ciepło musi być wykonany z najwyższej jakości stali o bardzo gładkiej powierzchni. Właściwości takie posiada stal szlachetna z dodatkiem molibdenu i tytanu.
Palnik – jego powierzchnia powinna być jak największa, a sposób przekazywania ciepła przez promieniowanie. Właściwości takie posiadają palniki półkuliste i cylindryczne pokryte siatką stalową. Sama konstrukcji siatki powoduje zmniejszenie naprężeń termicznych, ale dodatkowo najlepszym materiałem jest stal szlachetna z dodatkiem wolframu (właściwości żaroodporne)
3. Automatyka – bardzo ważny element współczesnego kotła. Dzięki zastosowaniu systemu kontroli spalania (dobór odpowiedniej proporcji mieszanki powietrze – gaz) uzyskuje się osiągnięcie max sprawności przy każdym obciążeniu pracy kotła oraz różnej jakości paliwa.
Sterowanie pogodowe umożliwia ekonomiczniejszą pracę urządzenia, dostosowując parametr grzewczy do panujących warunków atmosferycznych i zadanych wartości przez użytkownika.
Automatyka to także możliwość zaprogramowania sobie przedziałów czasowych, w których kocioł ma pracować na cele c.o., czy wody użytkowej oraz jakie temperatury ma utrzymywać w tych przedziałach.
Zastosowanie wymienionej automatyki to przynajmniej dobrych kilkanaście procent mniejszego zużycia gazu. Warto przy wyborze kotła sprawdzić czy urządzenia posiada wymienione elementy.
4. Moc urządzenia – Dziś metoda ogromnego przewymiarowania kotła na zasadzie, że w razie czego mamy nadwyżkę nie ma zastosowania. Obecnie moc kotła stricte dopiero się do wyliczonego zapotrzebowania budynku. Dziś kotły nie dobiera się do zapotrzebowania c.o. i c.w.u sumując te zapotrzebowanie. Dlatego spokojnie można dobrać kocioł np. do 13 kW na 200m2 nowego domu (np. Vitodens 200). Kotły działają w priorytecie na podgrzew c.w.u i moc na c.wu. maja większą niż na c.o., dlatego kocioł takiej małej mocy bezproblemowo zagrzeje nam także wodę użytkową.
5. Zakres mocy i modulacja urządzenia – Najnowocześniejsze kotły potrafią grzać na obciążeniu poniżej 2 kW i mieć zakres mocy co 10% mocy znamionowej urządzenia. Takie rozwiązanie z połączeniem automatyki pogodowej pozwala urządzeniu idealnie dopasować moc urządzenia do danego obciążenia grzewczego budynku oraz wydłużyć cykl pracy palnika, unikając niepotrzebnego większego zużycia gazu.
Często słyszę opinię nie tyle od inwestorów, ale co niestety najgorsze, od instalatorów, że nie opłaca się montaż kotłów gazowych kondensacyjnych oraz automatyki pogodowej. Moim zdaniem stwierdzenia te wynikają z przyzwyczajeń do starszej epoki urządzeń i niepełnej znajomości dzisiejszych rozwiązań. Fakt, że urządzenia najwyższej jakości i ekonomice trochę kosztują, jednak jak wykazałem powyżej dają one niezmierne korzyści, które mimo wysokiej ceny urządzenia na pewno się zwrócą. MABAPA specjalizuje się w montażu urządzeń grzewczych na terenie województwa śląskiego, np. ogrzewanie Katowice.